Discriminatie bij solliciteren. Achtergronden.

22 april 2015
door Gert Dijkstra, StadspodiumUtrecht

Wat maakt dat Utrechtse allochtonen 3 tot soms 5 keer vaker werkloos zijn dan autochtonen? Opleiding en leeftijd kunnen het grote verschil niet verklaren. Maar wat dan wel?

Volgens Monique Kremer, senior onderzoeker bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), is het mede een gevolg van het feit dat allochtonen vaker een flexibel contract hebben dan autochtonen: “Toen de economie instortte, vlogen bijvoorbeeld Marokkanen en Turken er als eerste uit. Dat viel erg tegen, omdat we dachten dat het met deze groepen veel beter ging op de arbeidsmarkt.” (Volkskrant; 21 maart 2015)

Volgens Mirjam Sterk, voormalig ambassadeur aanpak jeugdwerkloosheid, vallen allochtone jongeren buiten de boot omdat werkgevers binnen hun eigen netwerk werven. Werkgevers, de meesten autochtoon, komen zodoende mogelijk eerder uit bij autochtone werknemers? (Volkskrant; 21 maart 2015)

Volgens Iris Andriessen, wetenschappelijk medewerker van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), spelen ‘culturele onbekendheid’ en discriminatie een belangrijke rol: “Allochtonen worden op de arbeidsmarkt gediscrimineerd. Daar is geen twijfel over mogelijk. Mark wordt eerder uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek dan Mohammed.” (DeStadUtrecht.nl; 26 mei 2015)

Onderzoek van de Universiteit Utrecht onderschrijft dat discriminatie een zeer belangrijke rol speelt. Volgens “Uitzending gemist?” (Universiteit Utrecht, 22 juni 2012 – kader SCP – onderzoek naar discriminatie binnen de uitzendbranche): “Uit de resultaten blijkt dat werkzoekenden gediscrimineerd worden door uitzendbureaus op basis van etniciteit en geslacht” terwijl juist voor lager opgeleide allochtone mannen het uitzendbureau “een grote rol speelt bij re-integratie op de arbeidsmarkt”.

Kortom, als discriminatie dan een zeer belangrijke rol speelt, wat is daarop dan een passende aanpak? Moeten we het bewust bij de werkzoekende laten zoals Rutte aangeeft: “Je moet je invechten.” (Volkskrant; 21 maart 2015) En is het juist discriminerend of stigmatiserend als werkgevers en overheid gericht aan de slag gaan met de extreem hoge werkloosheid onder allochtonen?
Het is, zo lijkt het, ook het antwoord van de gemeente Utrecht, omdat er geen doelgroepenbeleid is voor specifiek de allochtone werklozen in de stad. Zo is het afgesproken in het coalitieakkoord van de partijen die nu de stad Utrecht besturen, namelijk SP, VVD, GroenLinks en D66 (Utrecht maken we samen; 25 april 2014). Er is geen aandacht in de tekst voor de extreem hoge werkloosheid onder allochtonen in Utrecht en evenmin zijn er specifieke acties of beleidsdoelen voor vastgelegd.

Tegelijkertijd zijn er organisaties en partijen die wel graag bijvoorbeeld een positieve actie willen voor juist de groep van allochtone werklozen in Utrecht. Discriminatie bij het solliciteren kun je volgens hen niet overlaten aan de werkzoekenden alleen: “Elke belangrijke oorzaak van deze hoge werkloosheid onder allochtonen verdient het om te worden aangepakt door werkgevers en gemeente.” En als dat dan zo is, wat zijn dan mogelijke acties die bijvoorbeeld een gemeente Utrecht kan ondernemen? Wat zijn succesvolle interventies elders in Nederland of daarbuiten?

Het dilemma ligt scherp op tafel:

  • Moeten we juist niet iets doen aan discriminatie bij solliciteren, laten we de werkzoekende invechten?
  • Of juist wel, gaat de gemeente de arbeidsmarkt corrigeren? 

Lees meer over het dilemma in het Artikel Allochtoon en Werkloos – Waarom Mo zich moet invechten en Mark kan toekijken.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.